მაისში გაიმართა დიდი შეხვედრა პროექტის სხვადასხვა პარტნიორებს შორის საქართველოს გარემოს დაცვის სამინისტროსთან და ასოცირებულ ტექნიკურ ორგანოსთან, ასევე მესტიის მერთან.
წარმოდგენილი და განიხილეს HTW Dresden-ისა და EAS Dresden-ის მიერ მომზადებული პროექტი და სოფელ ზაბეშის მონიტორინგის სისტემა. ის უნდა შემუშავდეს, როგორც პროტოტიპი, რათა უზრუნველყოს ეკონომიური მონიტორინგი საქართველოს სხვა რეგიონებისთვის. ასევე განიხილეს თანამშრომლობის შესაძლებლობები და შეთანხმდნენ, რომ დოქტორი იორნ ვიჩერტი იმუშავებდა სხვადასხვა თემაზე.
დისკუსია საქართველოს გარემოს დაცვის სამინისტროსა და მასთან ასოცირებულ პროფესიულ ორგანოს გარემოს დაცვის სააგენტოს წევრებთან
შემდგომში ზემო სვეტში განხორციელდა დრონით ფრენები და შემდგომი რუკების შედგენა. ქალაქ მესტიასთან შეთანხმებული იყო, რომ პროექტის დასრულების შემდეგ კარიბჭეების და მეტეოროლოგიური სადგურების მოვლა-პატრონობას ისინი თავად აიღებდნენ.
მესტიის გზაზე მეწყერი ჩამოწვა
დრონით ფრენებით წარმოიქმნება კლდის ფერდობების გეომეტრიული 3D მოდელები (იხ. ფოტო) და ნამსხვრევების ნაკადები. ეს გვაძლევს მიმოხილვას საწოლის პირობების შესახებ და ჩვენ ვზომავთ ინტერფეისებს უფასო პროგრამული უზრუნველყოფით "CloudCompare".
მოდელზე გაზომვა საშუალებას გვაძლევს ჩავწეროთ ის ადგილები, რომლებიც სხვაგვარად მიუწვდომელია. გარდა ამისა, ჩვენ შევამცირეთ გაზომვა ველში აუცილებელ მინიმუმამდე ხანდახან მაღალი რისკის გამო და შეგვიძლია ამის განხორციელება მოდელზე.
დრონით გენერირებული კლდის ფერდობის 3D მოდელი.
მარცი 2023 წელი
მარტში, Dr. იორნ ვიჩერტმა პროექტი თბილისში წარუდგინა საქართველოს გარემოს დაცვის სამინისტროს და ასოცირებულ სპეციალისტ სააგენტოს NEA-ს. ესწრებოდა მესტიის მერიც. ამის მიზეზი სოფელ ზაბეშში გამოვლენილი საფრთხის მაღალი დონე გახდა. შესთავაზეს უმოკლეს ვადაში დამონტაჟდეს მონიტორინგის სისტემა შესაბამისი ნამსხვრევების ნაკადისთვის. სამინისტრომ შესთავაზა უფრო ფართო შეხვედრის ჩატარება გაზაფხულზე.
2022 წლის ნოემბერი - დეკემბერი
ნოემბერში aeroDCS GmbH-მა განახორციელა ახალი თვითმფრინავის ფრენები ლენჯერსა და ზაბეშში ნამსხვრევების ნაკადებზე, რაც ნათლად ასახავს ზედა რაიონებში გადაადგილებას და მასალის გადაადგილებას.
მათ DAMAST პროექტში, კოლეგები კარლსრუედან (KIT) მუშაობენ კაშხლების უსაფრთხო და ეფექტური მუშაობისთვის ძირითადი პარამეტრების იდენტიფიცირებაზე, კონკრეტულად კი ენგურის კაშხალზე. ეს ასევე მოიცავს სეისმური მოძრაობების გაზომვებს. ახლა ჩვენ გვინდა დავაკონფიგურიროთ ჩვენი სენსორები მონიტორინგისგან, რათა მათ ასევე შეძლონ სეისმური აქტივობის გაზომვა, რაც შეიძლება სასარგებლო იყოს კაშხლის პროექტისთვის.
1 დეკემბერს, Dr. იორნ ვიჩერტმა TU Bergakademie Freiberg-დან წარადგინა SwanRisk პროექტი შლადმინგში (ავსტრია) Rockfall კონფერენციაზე. გრაცის ტექნოლოგიური უნივერსიტეტის კლდის მექანიკისა და გვირაბების ინსტიტუტში შემდგომი დისკუსიის დროს შეთანხმდნენ გამოცდილების გაცვლაზე და სამომავლო თანამშრომლობაზე მასობრივი მოძრაობების სფეროში.
2022 წლის ოქტომბერი
ამ თვეში, EA Systems Dresden-თან ერთად, ჩვენ მოვახდინეთ მონიტორინგის სისტემის კონფიგურაცია პროგრამული უზრუნველყოფის მხარეს და გავაკეთეთ გარკვეული გაუმჯობესება მონაცემთა გადაცემისთვის.
ჩვენ განვახორციელეთ ახალი, მაგრამ ამჯერად უფრო დეტალური, საინჟინრო-გეოლოგიური რუკა დამონტაჟებული სენსორების ზუსტ პოზიციებზე. მიზანია გამოთვლების გამოყენება ბეტონის ზღვრული მნიშვნელობების დასადგენად კლდის შესაძლო ჩავარდნისთვის ადრეული გაფრთხილების სისტემის კონფიგურაციის მიზნით.დამატებითი რუქა განხორციელდა მესამე ადგილზე, რაც საინტერესოა შემდგომი გამოკვლევებისთვის.
საბაჟო შეფერხებების შემდეგ საბოლოოდ შევძელით ოქტომბერში დაგეგმილი ამინდის სადგურების მოწყობა. EASD პასუხისმგებელი იყო ადგილზე კონფიგურაციასა და მონაცემთა გადაცემაზე. გედები ასევე მხარს გვიჭერდნენ პოლიტიკურ გადაწყვეტილების მიმღებებთან კოორდინაციაში, მასალების შეძენასა და ანძების დადგმაში.
ეს ნიშნავს, რომ ამ დროისთვის უშგულში ერთი მეტეოროლოგიური სადგური მუშაობს, ხოლო ეწერში. მესტიაში მესამე სადგურს ჯერ კიდევ სჭირდება ელექტროენერგია, რასაც ადგილობრივი მოსახლეობა განახორციელებს. გარდა ამისა, აგვისტოში მომზადებულ ორ ლოკაციაზე შესაძლებელია კლდის მონიტორინგის დამონტაჟება.
სადგურების ამინდის მონაცემები საჯაროდ ხელმისაწვდომია და შეგიძლიათ იხილოთ აქ
EASD- ამინდის სადგურები.
გარდა ამისა, ლენჯერში მონიტორინგის სისტემის ნაწილი HTW Dresden-ის მიერ ოქტომბერში შეიქმნა. კამერა ვიდეო ჩანაწერებისთვის და ზონდი ნალექის გასაზომად ახლა ფუნქციონირებს ნარჩენების ნაკადის მონიტორინგისა და დაკვირვებისთვის. სამომავლოდ ლენჯერში შემდგომი საზომი ხელსაწყოების დამონტაჟება იგეგმება, როგორიცაა ქანქარა, როგორც ადრეული გაფრთხილების სისტემა.
მეწყერი უშგულიდან მესტიისკენ მიმავალ გზაზე, უშგულსა და დაბერს შორის 2022 წლის ოქტომბერში.
2022 წლის აგვისტო - სექტემბერი
გაზაფხულზე და ზაფხულში ჩვენ მოვახდინეთ შერჩეული კლდის ადგილები გეოლოგიურად და გავფრინდით თვითმფრინავებით aeroDCS GmbH-ის მიერ გეოტექნიკური მოდელების გენერირების მიზნით.
აგვისტოს ბოლოს ჩატარდა საბოლოო სამზადისი კლდის ფერდობებისა და ნამსხვრევების მონიტორინგისთვის, რათა შემდგომში მონტაჟი განხორციელდეს სექტემბერში. ორ კლდოვან ადგილას, მოძრაობები და ტემპერატურა ახლა იზომება სენსორებით და გადაეცემა ჩვენს სერვერს კარიბჭის საშუალებით.
სახიფათო რელიეფის გამო, თავად ინსტალაცია განხორციელდა ინდუსტრიული მთამსვლელების მიერ (რონალდ რაიხელტი პირნადან). განსაკუთრებით კარიბჭეებისთვის ანძების დაყენებისას, ადგილობრივები აქტიურად გვიჭერდნენ მხარს, რათა სისტემების სწრაფად ამოქმედება შეგვეძლო.
ზედა ფოტოები: სენსორების დაყენება R. Reichelt-ის მიერ; ქვემოთ მარცხნივ: მეტეოროლოგიური სადგური ეწერში; ქვემოთ მარჯვნივ: კარიბჭის დაყენება მონიტორინგისთვის
2022 წლის მაისი-ივნისი
აპრილში მიგვიწვიეს Damast-ის პროექტის დასკვნით კონფერენციაზე, სადაც შეგვეძლო წარმოგვედგინა ჩვენი პროექტი. KIT-ის (კარლსრუეს ტექნოლოგიური ინსტიტუტის) კოლეგები მუშაობენ ენგურის კაშხლის ტერიტორიაზე და ამიტომ ისინი ჩვენი „მეზობლები“ არიან. ჩვენ შევთანხმდით, რომ ერთად ვიმუშაოთ სვანეთში მათ შემდგომ პროექტთან დაკავშირებით და შევეცადოთ ერთმანეთის მხარდაჭერა.
მაისში და ივნისში, TU Bergakademie Freiberg-ის თანამშრომლებმა ენგურის კაშხლიდან უშგულამდე 140 კმ გზის კატეგორიიზაცია მოახდინეს საფრთხის ხარისხისა და საშიშროების მექანიზმების მიხედვით. ამრიგად, ჩვენ გვაქვს ცალკეული სექციების პრაქტიკული მიმოხილვა.
ზოგიერთ მონაკვეთში ჩვენ დავახარისხეთ ფერდობები Q-Slope სისტემის მიხედვით.
ეს არის ძალიან მარტივი, ემპირიული მეთოდი კლდის ფერდობების მდგრადობის პირველადი შეფასებისთვის გამაგრების გარეშე და ფერდობის კუთხეების შესაძლო კორექტირებისთვის.
ფერდობის საინჟინრო-გეოლოგიური გამოკვლევები ენგურის ხეობაში
ორ ლოკაციაზე ფიქალის ფერდობებით, თვითმფრინავის ფრენები და ხმელეთის კვლევები ჩატარდა Aero-DCS-ის მიერ, რათა შემდგომში გეომეტრიული 3D მოდელების გენერირება.
ამავდროულად, TU Bergakademie Freiberg-ის ორმა თანამშრომელმა ჩაატარა ამ ადგილების საინჟინრო გეოლოგიური რუკა.
შედეგები არის საინჟინრო-გეოლოგიური 3D მოდელები, რომლებიც წარმოადგენენ ფერდობის გეომეტრიას და სახსრების კომპლექტს, რომლითაც ხდება მდგრადობის გამოთვლები. 3D მოდელების გარდა, გეოტექნიკური 2D მოდელებიც გენერირებულია, რადგან ისინი ხშირად საკმარისია ძლიერი განცხადებებისთვის. ასეთი 2D მოდელები შეიქმნა სხვა გზის მონაკვეთებზეც.
გარდა ამისა, საინჟინრო-გეოლოგიური 3D მოდელები გამოიყენება Jähnig კომპანიის მიერ გამაგრების კონცეფციების შესაქმნელად, ასევე EA Systems-ის მიერ ქანების მონიტორინგის (Aartesys) საერთო დაგეგმვისთვის. ეს საერთო დაგეგმვა უზრუნველყოფს ეფექტურ მონიტორინგს.
ფერდობები ძირითადად შედგება ფიქალისგან, რომელიც ძალიან ხშირად იმდენად ძლიერ არის ნაპრალი, რომ გეოლოგიური რელიეფის სამუშაოები და მონტაჟი ზოგჯერ ძალიან საშიშია.
ამ დროისთვის ჩვენ ველოდებით, რომ ინსტალაცია მოხდება მომავალ ივლისსა და აგვისტოში და გეგმა არის სენსორების დაყენება პლატფორმის სატვირთოს გამოყენებით.
გარდა გაერთიანებული ფერდობებისა, შემდგომი მონიტორინგი ქანქარის სენსორების საშუალებით დამონტაჟდება ლენჯერის ნამსხვრევების არხში. ამას დაემატება ფოროვანი წყლის წნევის სენსორების დაყენება, მარტივი ამინდის სადგურის და კამერის დაყენება HTW Dresden-ის მიერ. ლენჯერში ნამსხვრევები ძირითადად ივლისში და განსაკუთრებით აგვისტოში ხდება.
ზემოაღნიშნული კომპონენტებით, ნალექის მოვლენებსა და ლენჯერში ნამსხვრევების გააქტიურებას შორის კავშირი, ისევე როგორც თავად პროცესები, უკეთ იქნება გაგებული. ეს ასევე ხელს უწყობს განცხადებების უფრო სანდო გახადოს მომავალი ნამსხვრევების ნაკადების მოდელირებით და შესაბამისი კონტრზომების მიღებით.
ინსტალაციაში გვეხმარებიან მესტიის მერი და ლენჯერის მოსახლეობა.
ჩვენი ყოფნის დროს ჩვენ შევძელით Georisk-ის აპლიკაციის ადგილზე ტესტირება, რათა კომპანია Dassau Geoinformatik-ს კვლავ გაეუმჯობესებინა. ეს ძირითადად ეხება ანგარიშების გადაცემას ჩვენს სერვერზე და შემდგომ ჩვენებას GIS-ში.